NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
159 - (2638) حدثنا
قتيبة بن
سعيد. حدثنا
عبدالعزيز
(يعني ابن
محمد) عن
سهيل، عن
أبيه، عن أبي
هريرة؛
أن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم قال
"الأرواح
جنود مجندة.
فما تعارف
منها ائتلف.
وما تناكر
منها اختلف".
[ش
(الأرواح جنود
مجندة) قال العلماء:
معناه جموع
مجتمعة
وأنواع
مختلفة. وأما
تعارفها فهو
لأمر جعلها
الله عليه
وقيل: إنها
موافقة
صفاتها التي
جعلها الله
عليها وتناسبها
في شيمها.
وقيل: إنها
خلقت مجتمعة
ثم فرقت في
أجسادها. فمن
وافقه في شيمه
ألفه. ومن باعده
نافره وخالفه].
{159}
Bize Kuteybe b. Saîd
rivayet etti. (Dediki): Bize Abdü'I-Aziz (yâni İbni Muhammed) Süheyl'den, o da babasından,
o da Ebû Hureyre'den naklen rivayet ettiki: Resülul\ah (Sallailahu Aleyhi ve
Sellem):
«Ruhlar toplu
cemaatlardır. Onlardan birbirleriyle tanışanlar kaynaşır, tanışmayanlar da
ayrılırlar.» buyurmuşlar.
160 - (2638) حدثني
زهير بن حرب.
حدثنا كثير بن
هشام. حدثنا
جعفر بن
برقان. حدثنا
يزيد بن الأصم
عن أبي هريرة. بحديث
يرفعه. قال
"الناس معادن
كمعادن الفضة والذهب.
خيارهم في
الجاهلية
خيارهم في
الإسلام إذا
فقهوا.
والأرواح
جنود مجندة.
فما تعارف
منها ائتلف.
وما تناكر
منها اختلف".
{160}
Bana Züheyr b. Harb
rivayet etti. (Dediki): Bize Kesir b. Hişâm rivayet etti. (Dediki): Bize Ca'fer
b. Burkan rivayet etti. (Dediki): Bize Yezîd b. Esam, Ebû Hureyre'den merfu bir
hadîs rivayet etti. Resûlullah (Sallailahu Aleyhi ve Sellem):
«insanlar gümüş ve altın
madenleri gibi madenlerdir. Câhilivye devrinde hayırlı olanları fakih olmak
şarfiyle İslâm'da da hayırlılarıdır. Ruhlar da toplu cemaatlardır. Onlardan
birbirleriyle tanışanlar kaynaşır; tanışmayanlar ayrılırlar.» buyurmuşlar.
İzah:
Hadîs-i şerifin mânâsı
ruhlar toplu cemaatlardır. Yahut muhtelif nevilerdir, demektir. Onların
birbirleriyle tanışmaları Allah'ın yarattığı bir şeyden dolayıdır. Bâzıları
Allah ruhların sıfatlarını tenasüp ve ahlâklarını birbirlerine uygun yarattığı
için tanıştıklarını; bir takımları da ruhların toplu olarak, yaratıldığını,
sonra cesetlere dağıtıldıklarını; bundan dolayı tabiatları birbirine uyanların
kaynaştıklarını, uymayanlara ise birbirine muhalefet edip dağıldıklarını
söylemişlerdir. Hattâbî ile bazı ulemâya göre ruhların birleşmesi, mebde
itibariyle yaratıldıkları aadet ve şekâvete göredir. Ruhlar birbirlerine zıt
iki kısım olarak yakılmışlardır. Dünyada bedenlere girdikleri vakit,
hilkatlerine göre ya kaynaşırlar; yahut birbirinden ayrılırlar. Bu suretle hayırlılar
hayırlılara, kötüler de kötülere meyleder.